Na prste jedne ruke

Nakon šabačkih municipalnih obveznica koje su emitovane javnom ponudom krajem prošle godine, opština Stara Pazova druga je po redu lokalna samouprava u Srbiji koja je početkom maja emitovala opštinske obveznice javnim plasmanom. I lokalne vlasti u opštini Mionica, takođe, planiraju da se priključe tom modelu finansiranja

Nerazvijeni gradovi i opštine u Srbiji polako se okreću potencijalno jednom od najznačajnijih mehanizama razvoja, tržištu municipalnih obveznica. Iako još uvek lokalne samouprave nisu dovoljno zainteresovane za takav vid finansiranja, pošto se dosadašnji plasmani opštinskih hartija mogu izbrojati na prste jedne ruke, ima primera pojedinih manjih opština u Srbiji koje već izvesno vreme razmišljaju u tom pravcu. Nakon šabačkih municipalnih obveznica koje su emitovane javnom ponudom krajem prošle godine, opština Stara Pazova druga je po redu lokalna samouprava u Srbiji koja je početkom maja emitovala opštinske obveznice namenjene svim zainteresovanim investitorima.

Tačnije, opština Stara Pazova je javnom emisijom ponudila 12.500 obveznica pojedinačne vrednosti od 10.000 dinara (ukupne vrednosti 125 miliona dinara). I to je prva lokalna samouprava koja je svoje obveznice do sada emitovala i javnim i privatnim plasmanom. Upis obveznica je trajao do 19. maja, a kamatna stopa iznosi šest odsto godišnje. Staropazovačke obveznice biće uključene u trgovanje na Open marketu Beogradske berze, tako da će investitorima biti omogućena likvidnost i pre dospeća obveznica, koje će iznositi pet godina. Zapravo, javna ponuda omogućava svim zainteresovanim investitorima (domaćim i stranim kompanijama i građanima) da kupe municipalne obveznice. Za emitovanje tih hartija zainteresovane su i lokalne vlasti u opštini Mionica i planiraju da ih uskoro plasiraju.

Do sada je u Srbiji emitovano pet emisija municipalnih obveznica, četiri putem privatnog plasmana, odnosno za unapred poznatog kupca (banke): grad Novi Sad emitovao je dve tranše, zatim Pančevo, opština Stara Pazova i grad Šabac putem javne ponude. Koje projekte će vlasti u staropazovačkoj opštini finansirati novcem od obveznica, kako se živi u toj opštini, kao i kako izgleda privredna slika jedne male varoši kao što je Mionica i kakvo je stanje u opštinskim budžetima? O svemu tome razgovarali smo sa predsednicima tih dveju opština, kao i o predviđenim izmenama Zakona o finansiranju lokalne samouprave.

Stara Pazova

Đorđe Radinović, predsednik opštine Stara Pazova, očekuje da će emisija municipalnih obveznica biti uspešna i navodi da su investitori prilično zainteresovani. „Opština će novcem prikupljenim od obveznica finansirati rekonstrukciju centra naselja Nova Pazova, takođe i predškolsku ustanovu „Radost“ u naselju Belegiš, koja će biti opremljena najsavremenijim didaktičkim materijalom, opremom, nameštajem i igračkama. Zatim, sportsku salu sa kuglanom koja pripada Osnovnoj školi „23. oktobar“ u naselju Golubinci”, navodi Radinović.

Tržište municipalnih obveznica u Srbiji je u razvoju, posebno u prethodnih nekoliko godina, kako kaže, ali lokalne samouprave su slabo uključene u proces emitovanja jer je u pitanju novi način finansiranja i relativno opterećujuća zakonska regulativa. Prema njegovim rečima, kreditno zaduživanje u njegovoj opštini ostavljaju kao poslednju mogućnost. Inače, opština Stara Pazova je poznata po privatnom preduzetništvu i zanatskim radnjama, a prilično je zastupljeno i ratarstvo (pšenica, suncokret).

Radinović kaže da je za nepune tri godine devet stranih i domaćih investitora koji posluju u toj opštini uložilo oko 150 miliona evra.

Nastavak teksta možete pročitati u dvadesetprvom broju štampanog izdanja časopisa „Nova Ekonomija“