Povoljnije za lokalno finansiranje

Šabačke obveznice biće listirane na Beogradskoj berzi i građanima će biti omogućena trgovina u svakom trenutku, moći će da prodaju svoje obveznice bez čekanja roka dospeća. Tržište municipalnih obveznica u Srbiji je i dalje nerazvijeno

Municipalne obveznice grada Šapca, emitovane u decembru 2014. godine, privukle su pažnju javnosti jer je emisija prvi put omogućena javnom ponudom i tako će moći da ih kupe i građani i kompanije. Za razliku od dosadašnjih emisija municipalnih obveznica u Srbiji, koje su emitovali gradovi Novi Sad i Pančevo i opština Stara Pazova, ali za unapred poznatog kupca, ponuda javnim putem ovih hartija od vrednosti je nova na tržištu.

Dakle, obveznice Šapca biće listirane na Beogradskoj berzi i građanima će biti omogućena trgovina u svakom trenutku, odnosno moći će da prodaju svoje obveznice bez čekanja roka dospeća. Iako se godinama unazad govorilo o prednostima koje dužničke hartije od vrednosti mogu imati za gradove i opštine, pre svega zbog povoljnijeg načina zaduživanja u odnosu na bankarske kredite, to tržište u Srbiji je i dalje nerazvijeno. Štaviše, tržište kapitala nije dovoljno razvijeno, pogotovo berza stagnira od početka ekonomske krize kad se Belex „zacrveneo”.

Osim obveznica stare devizne štednje koje ističu 2016. godine i sporadičnih primera korporativnih obveznica pojedinih banaka, dužničke hartije od vrednosti kojima se trguje gotovo da i ne postoje, ukazuju stručnjaci. Važno je spomenuti, takođe, da su postojale i zakonske prepreke za razvijanje tržišta opštinskih obveznica. Tako, prema Zakonu o javnom dugu, sve do kraja 2011. godine nije bila moguća javna emisija municipalnih obveznica i njihovo sekundarno trgovanje, tako da kupci nisu mogli biti građani.

Potom je izmenama i dopunama tog propisa omogućeno njihovo listiranje na berzi, ali nije bilo inicijative lokalnih samouprava, kao ni finansijskih institucija. 

Koncept opštinskih obveznica osmišljen je kao dobar model razvoja lokalnih samouprava, pre svega, kao najpovoljniji vid zaduživanja za finansiranje infrastrukturnih projekata. Šabačke municipalne obveznice sa kamatnom stopom od šest odsto mogu biti veoma atraktivne za investitore, ali postoji i rizik, jer nisu osigurane. Tačnije, država ne garantuje za njihovu otplatu.

Ulaganje u sport

Ukupna vrednost obveznica grada Šapca iznosi 400 miliona dinara, od čega je 200 miliona rezervisano za građane, dok je druga polovina namenjena kompanijama (jedna obveznica vredi 10.000 dinara). Nebojša Zelenović, gradonačelnik Šapca, kaže da će emitovanjem obveznica grad finansirati izgradnju bazena, a od ostatka prikuljenog novca planiraju izgradnju ostalih infrastrukturnih objekata.

„Prioritet je zatvoreni bazen kao moderan sportski objekat sa pratećim sadržajima među kojima su bazen za neplivače, spa centar, teretana. Grad sa više od 100.000 stanovnika zaslužuje zatvoreni bazen“, kaže Zelenović.

Nastavak teksta možete pročitati u sedamnaestom broju štampanog izdanja časopisa „Nova Ekonomija“