Ljudi bi da rade, ali nemaju gde

Sve su oči uprte u Beograd – tu dolaze investitori, tu živi najviše
ljudi, tu se najviše vidi kad nešto ne funkcioniše. Kako živi Srbija, iz
čije je perspektive Beograd kao „druga država“, istraživala je „Nova
ekonomija“. Kako izgleda u gradu u kome nijedno preduzeće ne radi, gde
ima dvostruko više nezaposlenih nego zaposlenih, gde su ugašena sva
privatizovana preduzeća, niko ne govori

Opštinama i gradovima predstoji još teža godina. U novogodišnjim
budžetima mnoge lokalne vlasti projektovale su manje novca u odnosu na
2013. jer se ukida namet na gradsko građevinsko zemljište od 1. januara i
integriše u porez na imovinu, uz to predviđeno je i manje transfera iz
budžeta. Usled smanjenja prihoda koje su opštine već osetile (kad je
umanjen porez na zarade za dva procentna poena) i najavljenih manjih
prihoda u 2014, prema proračunu Stalne konferencije gradova i opština
(SKGO) lokalne samouprave će ostati kraće za 50 milijardi dinara.

Prema Predlogu zakona o budžetu za 2014. Ministarstvo finansija
predvidelo je da transferi lokalnoj samoupravi (deo novca iz budžeta
namenjen opštinama na osnovu broja stanovnika, škola, vrtića) iznose
33,3 milijarde dinara, što je manje za 3,7 milijardi dinara nego što je
trebalo da bude u predstojećoj godini, pokazuje računica SKGO. U pismu
te organizacije, upućenom ministru finansija Lazaru Krstiću, navodi se
da će takav potez značiti smanjenje prihoda građevinske industrije i
broja zaposlenih. Gradonačelnici ukazuju da će zbog toga biti prinuđeni
da štede na kapitalnim ulaganjima, obnovi puteva, ulica, ili izgradnji
sportskih hala.

Sve to ukazuje na zaključak da će nerazvijene opštine, koje su u
nepovoljnijoj poziciji u odnosu na velike gradove zbog nedopustivo
velikih regionalnih razlika, biti u još težoj situaciji. Poznat je
podatak, zasnovan na metodologiji za izračunavanje stepena razvijenosti
regiona, da je Beograd najrazvijeniji, a najmanje je razvijen
Bosilegrad, na jugu Srbije.

Umesto da se smanjuju, regionalne razlike se povećavaju, tako da u
privredno pustim južnim i jugoistočnim krajevima Srbije i one firme koje
još rade, posrću u dugovima i gubicima, životni standard je znatno niži
u odnosu na prestonicu, a mladi ljudi napuštaju te krajeve i odlaze u
veće gradove: Beograd, Novi Sad i Niš, u potrazi za poslom. Predsednici
malih opština u Srbiji govore za „Novu ekonomiju“ o teškoj ekonomskoj
situaciji na lokalu, povećanju broja ugroženih građana kojima je
potrebna pomoć, velikoj nezaposlenosti koju su proizveli nekadašnji
veliki giganti, manjim prihodima u njihovoj kasi, kao i o razlozima zbog
kojih neki investitori odustaju od ulaganja.

Nastavak teksta možete pročitati u šestom broju štampanog izdanja časopisa „Nova Ekonomija“