Evropska komisija uputila Mađarsku na sud pravde zbog Zakona o odbrani suvereniteta

Evropska komisija je danas odlučila da uputi Mađarsku na Sud pravde jer smatra da je njen nacionalni zakon o ‘odbrani suvereniteta’ u suprotnosti sa pravom EU, saopštila je komisija.

Kako navode iz ovog tela, ovim nacionalnim zakonom uspostavlja se „Kancelarija za odbranu suvereniteta“, čiji je zadatak da istražuje određene aktivnosti za koje se tvrdi da su sprovedene u interesu druge države ili stranog tela, organizacije ili fizičkog lica, a za koje se tvrdi da bi mogli da naruše ili ugroze suverenitet Mađarske, kao i organizacije čije aktivnosti korišćenjem stranih sredstava navodno utiču na ishod izbora ili volju birača.

„Nakon pažljivog razmatranja odgovora mađarskih vlasti, Komisija ostaje pri većini identifikovanih pritužbi, koje još uvek nisu rešene. Te pritužbe se tiču nekoliko osnovnih prava sadržanih u Povelji EU o osnovnim pravima: pravo na poštovanje privatnog i porodičnog života, sloboda izražavanja i informisanja, sloboda udruživanja, pravo na pravnu profesionalnu privilegiju, kao i pretpostavku da nevinosti, što podrazumeva pravo da se ne inkriminiše. Komisija takođe smatra da se zakonom krši nekoliko osnovnih sloboda unutrašnjeg tržišta, Direktiva o elektronskoj trgovini, Direktiva o uslugama, kao i zakonodavstvo EU o zaštiti podataka,“ navodi se u saopštenju komisije.

Ovaj potez evropskog tela dolazi posle dva pokušaja da uvere mađarske vlasti da ovaj zakon krši osnovna prava.

Mađarska je tvrdila da Zakon o odbrani suvereniteta ne krši pravo EU i da je zabrinutost koja je izneta neosnovana.

U decembru 2023. godine, Narodna skupština Mađarske usvojila je Zakon o odbrani suvereniteta kojim se ovlašćuje nova kancelarija da sprovodi istrage, uključujući „svaku aktivnost koja se finansira iz inostranstva i koja može uticati na ishod izbora, volju birača ili podržava takve aktivnosti ‘.

Prema preambuli, Zakon je usvojen kao odgovor na sve veće nezakonite napade na suverenitet Mađarske od strane stranih organizacija i pojedinaca koji žele da ostvare sopstvene interese u Mađarskoj u suprotnosti sa interesima i pravilima Mađarske.

Zakon daje Kancelariji veoma široka diskreciona ovlašćenja u pogledu istraga, posebno u pogledu pristupa informacijama, ovlašćujući Kancelariju da interveniše na nametljiv način u istragama, kaže komisija.

Široka ovlašćenja i diskreciono pravo Kancelarije će uticati na širok spektar lica i entiteta, uključujući organizacije civilnog društva, medijske kuće i novinare na nesrazmeran način, navodi komisija u saopštenju.