Ekološki stiropor od hrastove sjajnice

Ekološki rizik jedan je od najvećih sa kojima se Srbija suočava i smatram da ćemo plaćati tu cenu narednih godina. Naš cilj je da se biosporin, koji je ekološka zamena za stiropor, primenjuje u industriji bele tehnike, elektronike, ambalaže i šipinga 

Domaća startap firma White Lemur jedina na Balkanu industrijski proizvodi hrastovu sjajnicu. Kako nam objašnjava suosnivač te kompanije Nikola Stanojević, od te pečurke, poznate po lekovitim svojstvima, oni prave preparate za jačanje imuniteta, a od otpada pečurke, proizvode ekološki stiropor – biosporin.

Ekološki stiropor ima sve tehničke karakteristike stiropora, lagan je, izdržljiv i dobar izolator. Pored toga, potpuno je nezapaljiv i biorazgradiv, navodi Nikola Stanojević, koji je po struci molekularni biolog.

„Uspešnom komercijalizacijom jedne tone biosporina smanjuje se zagađenje i štetno emitovanje ugljen-dioksida za oko devet tona”, kaže Stanojević.

Konvencionalni stiropor koji je u svakodnevnoj industrijskoj upotrebi i koristi se za pakovanja, proizvodi se od plastike koja predstavlja, kako on napominje, ogroman izvor zagađenja životne sredine u svetu.

Biosporin je proglašen od strane Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja za najbolju tehnološku inovaciju na takmičenju održanom 2020. godine.

Kako ste otkrili da se od pečurke može napraviti jedan takav ekološki proizvod?

Sve je počelo od proizvodnje hrastove sjajnice (Ganoderme Lucidum). Mi je proizvodimo i iz nje ekstrahujemo bioaktivne supstance, od kojih pravimo preparate za jačanje imuniteta „Imunin“ koji su, zapravo, bili naši prvi proizvodi. U osnivačkom timu ima nas troje. U jednom trenutku smo primetili da otpad od uzgoja hrastove sjajnice, pod određenim uslovima, može da ima karakteristike kao stiropor (ekspandovani polistiren). I tada smo započeli istraživački projekat uz pomoć Fonda za inovacionu delatnost, gde smo sa jedne strane selektovali i modifikovali sojeve hrastove sjajnice specifično za ovakvu upotrebu, a s druge strane istražili kakve sve supstrate možemo koristiti za proizvodnju našeg materijala. Hrastova sjajnica je fascinantna gljiva i, pored bioaktivnih supstanci koje se koriste u medicinske svrhe, ima veoma zanimljiva fizička i mehanička svojstva, što je upravo ono što smo mi iskoristili. Čvrsta je, lagana, skoro nezapaljiva, a opet biorazgradiva u prirodnim uslovima. Počeli smo da je proizvodimo pre četiri godine, kao naš prvi proizvod. Originalne uzorke smo uzeli iz šuma Srbije, prečistili smo ih u našoj laboratoriji i dalje selektovali da bismo dobili soj koji sada industrijski uzgajamo. Imamo uzgajalište u Kruševcu koje služi specijalno za uzgoj hrastove sjajnice. To je ujedno i naš prvi proizvod i osnova za sve dalje proizvode.