Ljudi bi da rade, ali nemaju gde

Sve su oči uprte u Beograd – tu dolaze investitori, tu živi najviše ljudi, tu se najviše vidi kad nešto ne funkcioniše. Kako živi Srbija, iz čije je perspektive Beograd kao „druga država“, istraživala je „Nova ekonomija“. Kako izgleda u gradu u kome nijedno preduzeće ne radi, gde ima dvostruko više nezaposlenih nego zaposlenih, gde su ugašena sva privatizovana preduzeća, niko ne govori

Opštinama i gradovima predstoji još teža godina. U novogodišnjim budžetima mnoge lokalne vlasti projektovale su manje novca u odnosu na 2013. jer se ukida namet na gradsko građevinsko zemljište od 1. januara i integriše u porez na imovinu, uz to predviđeno je i manje transfera iz budžeta. Usled smanjenja prihoda koje su opštine već osetile (kad je umanjen porez na zarade za dva procentna poena) i najavljenih manjih prihoda u 2014, prema proračunu Stalne konferencije gradova i opština (SKGO) lokalne samouprave će ostati kraće za 50 milijardi dinara.

Prema Predlogu zakona o budžetu za 2014. Ministarstvo finansija predvidelo je da transferi lokalnoj samoupravi (deo novca iz budžeta namenjen opštinama na osnovu broja stanovnika, škola, vrtića) iznose 33,3 milijarde dinara, što je manje za 3,7 milijardi dinara nego što je trebalo da bude u predstojećoj godini, pokazuje računica SKGO. U pismu te organizacije, upućenom ministru finansija Lazaru Krstiću, navodi se da će takav potez značiti smanjenje prihoda građevinske industrije i broja zaposlenih. Gradonačelnici ukazuju da će zbog toga biti prinuđeni da štede na kapitalnim ulaganjima, obnovi puteva, ulica, ili izgradnji sportskih hala.

Sve to ukazuje na zaključak da će nerazvijene opštine, koje su u nepovoljnijoj poziciji u odnosu na velike gradove zbog nedopustivo velikih regionalnih razlika, biti u još težoj situaciji. Poznat je podatak, zasnovan na metodologiji za izračunavanje stepena razvijenosti regiona, da je Beograd najrazvijeniji, a najmanje je razvijen Bosilegrad, na jugu Srbije.

Umesto da se smanjuju, regionalne razlike se povećavaju, tako da u privredno pustim južnim i jugoistočnim krajevima Srbije i one firme koje još rade, posrću u dugovima i gubicima, životni standard je znatno niži u odnosu na prestonicu, a mladi ljudi napuštaju te krajeve i odlaze u veće gradove: Beograd, Novi Sad i Niš, u potrazi za poslom. Predsednici malih opština u Srbiji govore za „Novu ekonomiju“ o teškoj ekonomskoj situaciji na lokalu, povećanju broja ugroženih građana kojima je potrebna pomoć, velikoj nezaposlenosti koju su proizveli nekadašnji veliki giganti, manjim prihodima u njihovoj kasi, kao i o razlozima zbog kojih neki investitori odustaju od ulaganja.

Ceo tekst možete pročitati u štampanom izdanju časopisa „Nova ekonomija“