Naučnici upozoravaju: Ako se smanji broj divljih pčela, prete nestašice hrane

Smanjenje boja pčela u poljoprivrednim prodručjima moglo bi da ograniči proizvodnju nekih prehrambenih biljaka, pokazala je studija koja je nedavno objavljena u Sjedinjenim Američkim Državama, piše Gardijan. Hemijska sredstva i veštačka đubriva najviše štete donose divljim pčelama koje su brojnije i značajnije od domaćih medonosnih pčela.

„Usevi koji su imali više pčela na raspolaganju dali su znatno veče prinose. To nas je iznenadilo, nismo očekivali da zavise od njih u tolikoj meri“, izjavila je Rahela Vinfri, sa Univerziteta Rutgers, koja je učestvovala u tom istraživanju.

Dodaje se da su naročito ugrožene divlje pčele, poput bumbara, kao i da može doći do posledica koje će se osetiti u celom svetu. Pčele naime, oprašuju brojne biljne vrste koje se koriste u ljudskoj ishrani, pa ako se one ugroze, može da dođe do nestašica hrane u celom svetu.

Upozorava se da pčele gube svoja staništa zbog upotrebe toksičnih pesticida i klimatskih promena, dok se medonosne domaće pčele, koje uzgajaju pčelari, susreću se sa brojnim bolestima.

Sve su to činjenice koje brinu i upozoravaju da tri četvrtine prehrambenih biljnih kultura u svetu moglo da ostane bez svojih oprašivača – pčela.

Od sedam posmatranih biljnih kultura u 13 američkih saveznih država, kako se dodaje, čak pet je pokazalo da im neodostatak pčela itekako može uticati na smanjenje prinosa. Tu spadaju jabuke, borovnice i trešnje.

Napominje su da su divlje pčele često efiksaniji oprašivači od domaćih pčela, kao i da je nekoliko njihovih vrsta zahvatio trend ozbiljnog smanjenja populacije.

Rđavi prugasti bumbar, na primer prva je vrsta koja je stavljena pod zaštitu 2017. godine, jer je u poslednjih 20 godina njegova populacija opala za čak 87 odsto.

U Kaliforniji, gde se inače gaje bademi, svake godine na pašama gostuje veliki broj domaćih pčela, koje se dovoze u zatvorenim košnicama, baš zbog njihove velike uloge u oprašivanju te biljke.

SAD su inače među liderima u trendovima povećane proizvodnje hrane, pa samim tim i ne vode brigu o tim insektima. Praktikuju velike površine sa jednom vrstom useva, koriste velike količine insekticida i uništavaju divlje bilje, koje je neophodno pčelama.

ŠTA KAŽU PODACI I PROGNOZE

Prema podacima Ujedinjenih nacija, količina useva koja je zavisna od insekata i drugih oprašivača povećala se za 300 odsto u poslednjih pola veka.

Nedostatak oprašivanja može doprineti da određene vrste voća i povrća postanu skuplje i manje dostupne. Ipak, izumiranje pčela ne bi uticalo na uzgoj biljaka poput pirinča, pšenice i kukuruza koje oprašuje vetar.

Naučnici savetuju da se poljoprivrednici bolje informišu o značaju oprašivanja i da koriste propisane količine pesticida i veštačkih đubriva. Upozoravaju da se problemi sa nestašicama hrane neće destiti za 10 ili 20 godina, jer su već uočeni.