Voda iz zemlje čeka da postane energent

Srbija ima ukupno 238 geotermalnih izvora i bunara, po čemu spada u sam evropski vrh, tvrde stručnjaci. Ipak, taj potencijal je uglavnom neiskorišćen

Geotermalni izvori se svuda u razvijenom svetu koriste za dobro, a prilično jeftino grejanje. U Srbiji to i dalje nije slučaj. Većina domaćinstava se greje ili kroz daljinski sistem, na ugalj, drva, gas, a ponajviše, reklo bi se – na struju. Geotermalne izvore skoro isključivo i još uvek u vrlo malom procentu, koriste žitelji Beograda, kao i domaćinstva na severu i zapadu zemlje. Interesantno, ali u područjima gde ih u Srbiji ima najviše, a to je centralni deo zemlje, postoji najmanje interesovanje za ovu vrstu zagrevanja prostora tokom zime. 

Prema dostupnim podacima, za sada se putem geotermalnih izvora u poslovnim i privatnim objektima zagreva ukupna površina od oko 200.000 kvadrata, odnosno koristi se svega 86 MW. S druge strane, ukupna količina toplote koja se nalazi akumulirana u nalazištima geotermalnih voda u Srbiji do dubine od 3 kilometra je oko dva puta veća od ekvivalentne toplotne energije koja bi se mogla dobiti sagorevanjem svih vrsta uglja iz svih njihovih nalazišta u Srbiji.

Geotermalni izvori u našoj zemlji su uglavnom niže temperature, odnosno do 100 stepeni Celzijusa. Nisu, napominju stručnjaci, registrovani izvori srednje i visoke toplote, odnosno iznad 100 stepeni, ali, dodaju oni, to ne znači da ih nema.

Za sada nema kogenerativnih sistema za proizvodnju energije. Istine radi, u poslednjih desetak godina, domaćinstva, pa i proizvodni pogoni sve više počinju da se okreću toplotnim pumpama, s obzirom na to da su dostupniji hladniji izvori. 

Geotermalni sistemi grejanja koriste toplotu iz zemlje za grejanje, ali i za hlađenje. Njihov rad zasniva se da tome što je temperature zemlje na određenoj dubini konstantna tokom cele godine. Na primer, na dubini od oko 50 metara temperatura je oko 14 stepeni Celzijusa. Sastavni deo ovog sistema je toplotna pumpa, koja pomaže da se toplota iz zemlje upumpa u prostor koji treba da se zagreje. Ovaj sistem grejanja, tako, ne proizvodi toplotu, već je samo prebacuje sa jednog mesta na drugo uz pomoć kompresora koji pokreće freon kroz sistem. Inače, na istom principu rade i klima-uređaji, ali i zamrzivači i frižideri. Jedina razlika je što se u ovom slučaju ta energija koja se crpi i koristi za grejanje.