Uzgoj kafe doprinosi klimatskim promenama

Globalna industrija kafe je izrazito osetljiva na klimatske promene, ali i doprinosi njihovom nastanku. Čovečanstvo će možda zbog toga uskoro morati da menja svoje navike u ispijanju kafe.

Kako prenosi portal Klima 101, na godišnjem nivou se troši deset miliona tona kafe, sa arabikom i robustom kao vodećim sortama. Dnevno se popije oko dve milijarde šoljica ovog napitka.

Procenjuje se da će, čak i pri umerenom zagrevanju planete, Brazil kao najveći svetski proizvođač do 2050. godine izgubiti uslove za uzgoj kafe na 80 odsto površina gde ta biljka trenutno uspeva.

Kafa ima i sopstveni negativni uticaj na životnu sredinu – u pojedinim državama se zarad širenja plantaža u većem obimu krče šume.

Takozvani „pojas“ kafe proteže se kroz Latinsku Ameriku, Afriku i Aziju, gde se ona gaji na ogromnim, monokulturnim poljima.

Preko 55 odsto svetske kafe uzgaja se u Latinskoj Americi. Pored latinoameričkog kontinenta, ističu se i Vijetnam, Kolumbija, Indonezija i Indija.

Tokom sezone kiša uzgajivači seju seme kafe na svojim plantažama, a onda tek nakon tri do četiri godine brige i redovnog navodnjavanja ubiru prve crvene plodove nalik trešnjama.

Kako se radi o višegodišnjim zasadima, kafa je veoma ranjiva na promenljivost klime i širenje štetočina i bolesti kojima je neprestano izložena.

Opet nas čeka poskupljenje kafe?

Uzimajući u obzir osetljivost biljke na klimatske promene, autori nekoliko različitih studija došli su do zaključka da bi već do sredine veka uslovi na današnjim plantažama mogli da postanu neadekvatni za kafu.

Prema istraživanju iz 2019. godine, kafa ni danas nije imuna na rizike nastale usled klimatskih promena: zbog porasta temperature i manjka padavina smanjuju se prinosi, ali i kvalitet samog zrna.

Dok neka područja trpe gubitke, drugima globalno zagrevanje ide na ruku – naime, teritorije koje su udaljenije od ekvatora i sa većom nadmorskom visinom mogle bi vremenom da postanu odgovarajuća staništa za kafu.

Ali, kako ističu naučnici, viši predeli možda nemaju dovoljno duboku i bogatu zemlju za plantaže ili se već koriste u druge svrhe, na primer za proizvodnju traženijih useva.

Sa druge strane, kafa je demonstrirala svoju važnost u borbi protiv klimatskih promena: agrošumarski sistemi u kojima drveće raste u simbiozi sa višegodišnjim kulturama, kakva je i ona, mogu da budu efikasniji u skladištenju ugljenika u odnosu na one koji sa jednogodišnjim biljkama.

Plantaže kafe u polusušnim regionima doprinose povećanju pokrivenosti stablima zahvaljujući prirodnoj regeneraciji, a shodno tome smanjuju se štetne emisije.