U Nacionalnom parku Tara bio je veći obim seče stabala u odnosu na planirani, podseća u svom Poslerevizionom izveštaju Državna revizorska institucija (DRI). Ipak, čitajući taj izveštaj, stiče se utisak da je mnogo veći problem divlja gradnja i kontrola ulaska i izlaska u to zaštićeno područje.
Kako DRI navodi mere koje su od strane NP Tara, a na zahtev revizora, preduzete kako bi se svi ti nedostaci otklonili, ocenjuju se kao „zadovoljavajuće“.
Kontrola posetilaca u tom nacionalnom parku, kako se navodi, mogla bi da počne do kraja ove godine, kada bi kod naselja Kaluđerske Bare, trebalo da se izgradi i druga rampa za ulaz u NP Tara, a prva je već izgrađena u Perućcu 2019. godine.
Nema kazni za bespravnu gradnju u nacionalnim parkovimaTada će moći da se naplaćuje naknada za ulaz motornih vozila u zaštićeno područje, kao i kontrola tereta na vozilima koja ulaze i izlaze iz nacionalnog parka.
Do kraja godine, kako se navodi u izveštaju, treba da se isprave i nedostaci koji su nastali u proceduri tokom seče stabala. Ona je, kao i u NP Đerdap, bila veća u odnosu na planirani obim koji je definisan pravilima o gazdovanju šumama.
DOBIJAMO JOŠ DVA NACIONALNA PARKA, ZAŠTITIĆENA I PRAŠUMA VITANOVAČAU PERIODU 2018-2021. GODINE NP TARA JE EVIDENTIRAO 53 BESPRAVNO IZGRAĐENA OBJEKTA U GRANICAMA NACIONALNOG PARKA OD KOJIH PET U 2018. GODINI, DEVET U 2019. GODINI, 29 U 2020. GODINI I DESET OBJEKATA U 2021. GODINI.
DA LI IKO ČISTI NACIONALNI PARK NA TARI?NEKONTROLISANA GRADNJA
Kako se naglašava u izveštaju, lokalne samouprave, opštine Bajina Bašta i Majdanpek, na kojima se prostiru Nacionalni parkovi Đerdap i Tara nisu dostavljale primerak izdate građevinske dozvole njihovim upravama, koje nemaju potpunu kontrolu nad zaštićenim područjima.
Foto: Nova ekonomija/Čedomir Savković/Planina Tara, pogled sa jednog od vrhova, avgust 2021. godine
„Nepotpuna kontrola nad aktivnostima koje se odvijaju na teritoriji zaštićenog područja uticala je da se objekti bespravno podignu čak i u zoni gde nije dozvoljena gradnja“, dodaje državni revizor.
Srbija kao kolonizator prema svojim prirodnim dobrimaPored toga, kako se naglašava, postoji veliki pritisak gradnje izvan definisanih građevinskih zona, što može da ostavi negativne posledice na razvoj i održivo upravljanje zaštićenim područjem.
O tome je nedavno pisala i Nova ekonomija, kao i o problemu odnošenja smeća sa nekih delova Tare, kao što su Kaluđerske Bare i selo Jagoštica.
Od ukupno 53 bespravna objekta, devet je izgrađeno u zoni gde nije dozvoljena gradnja. osam JE Izgrađeno u 2020. i jedan objekat u 2021. godini.
Opština Bajina Bašta, kako se navodi, u periodu od 2018. do 2020. godine, nije sprovela ni jedan inspekcijski nadzor nad izgradnjom bespravnih objekata, niti su ti objekti uklanjani.
Rasprava o novom Prostornom planu odvija se mimo javnostiU ovom izveštaju kako se objašnjava prikazane su nesvrsishodnosti iz izveštaju o reviziji za koje je zahtevano ispravljanje nedostataka, nakon dostavljanja takozvanog odazivnog izveštaja NP Tara, o preduzetim merama za rešavanje navedenih problema.
- U vezi sa postavljanjem kontrolnih kapija NP Tara navodi kako će nastaviti sa aktivnostima na njihovoj izgradnji.
- U vezi sa sečom stabala navodi se kako su zaposleni obavešteni o potrebi veće kontrole tih aktivnosti, kao i da će njih uprava nacionalnog parka pratiti u kontinuitetu.
- Takođe, preduzeće se i mere na formiranju Stručnog saveta nacionalnih parkova, što je takođe bila zamerka od srtane DRI.
- U vezi sa kontrolom nelegalne gradnje, kako se navodi, kontrolisaće se izdate građevinske dozvole od strane Opštine Bajina Bašta, kontrolisaće se gradnja objekata pisaće se zapisnici i izveštavaće se o tim aktivnostima.
BESPRAVNO POSTAVLJANJE PLUTAJUĆIH OBJEKATA NA JEZERU PERUĆAC: U PRETHODNOM PERIODU UPRAVLJAČ O TOME NIJE OBAVEŠTAVAO VODNU INSPEKCIJU, A 2021. GODINE UPUTIO JE PRIJAVU KAKO BI U VEZI SA TIM POKRENUO INSPEKCIJSKI NADZOR.
Državna revizorska institucija izdala je Izveštaj o reviziji svrsishodnosti poslovanja „Upravljanje nacionalnim parkovima u Srbiji“ 6. decembra 2021. godine, u kome je navela uočene probleme u tim zaštićenim područjima.
S obzirom da sve otkrivene nesvrsishodnosti nisu bile otklonjene u toku revizije, DRI je od NP Tara zahtevala dostavljanje odazivnog izveštaja, koji je u roku dostavljen 8. marta 2022. godine.
Upravo u tom izveštaju sve mere koje je uprava NP Tara navela da će preduzeti ocenjene kao zadovoljavajuće od strane DRI.
Nacionalni park Tara proglašen je 1981. godine. Veći deo planine Tare pripada Opštini Bajina Bašta, a manji Gradu Užicu. U blizini se nalazi Park prirode Mokra Gora, kao i Park prirode Zlatibor.
Čedomir Savković