Reciklirani beton štedi resurse i smanjuje emisiju CO2

Betonske konstrukcije mogu da se koriste i nakon rušenja pretvarnajem u takozvani reciklirani agregat betona, piše portal Klima 101. On se koristi za novi beton umesto rečnog peska, šljunka ili drobljenog kamena, štedi resurse i smanjuje emisiju ugljen-dioksida (CO2).

„Betonski otpad čini oko polovinu otpada od građenja i rušenja kog u Evropskoj Uniji godišnje nastane oko 850 miliona tona. Dakle samo odlaganje na deponije je sve teže, naročito u zemljama sa malom teritorijiom ili onima koje su gusto naseljene poput Holandije, Danske ili Japana“, piše za Klimu 101 Nikola Tošić, istraživač na Politehničkom univerzitetu Katalonije u Barseloni. 

On podseća da je beton kao otpad „inertan“ i da u opštem slučaju nije štetan. Međutim problem je njegova količina prilikom odlaganja na deponijama, a razlog za njegovu reciklažu je i ušteda prirodnih resursa. Prema Tošićevim rečima, proizvodnja cementa  je odgovorna za čak 7% emisija ugljen-dioksida, a ozbiljna zagađenja dolaze i od iskopavanja peska i šljunka iz reka, kao i od drobljenja kamena.

RECIKLIRANI BETON SE STALNO ISTRAŽUJE

Beton se pravi od veziva, cementa i sve češće od materijala poput letećeg pepela, zgure iz proizvodnje čelika, vode, sitnog i krupnog agregata: „Prilikom drobljenja betona u svakom zrnu recikliranog agregata ostaje deo ‘cementnog kamena’ iz izvornog betona. Zbog toga je reciklirani lakši i mekši od prirodnog, što uzrokuje donekle slabija svojstva, poput niže čvrstoće“, napominje Tošić.

On podseća da se voda u beton dodaje zbog bolje ugradljivosti, za šta je potrebno više vode. Dodaje da se recilkirani beton dosta izučava u pogledu mehaničkih, fizičkih svojstava, krutosti, skupljanja, tečenja, kao i u pogledu otpornosti na hemijske promene.

„Najznačajnija istraživanja su o konstrukcijskoj primeni recikliranog betona, kako se ploče, grede, stubovi i drugi tipovi elemenata konstrukcija ponašaju pod opterećenjem“, objašnjava istraživač Politehničkog univerziteta Katalonije.

On kaže i da je građevinska industrija veoma konzervativna u primeni novih trendova jer se u njoj smatra da je ono što je reciklirano zapravo inferiorno. Dodaje da se reciklirani beton skoro isključivo koristi kao podloga prilikom asfaltiranja puteva, ali i da istraživanja nastoje da otkriju i nejgove druge mogućnosti.

„Za promenu su potrebne ekonomske, ekološke i društvene analize, stimulativni zakoni i propisi kao i harmonizovani standardi. Jasno je da korišćenje lokalno dostupnog betonskog otpada predstavlja uštedu resursa i dovodi do smanjenja emisija CO2„, dodaje Tošić.

Tošić kaže da su brojne studije identifikovale zakone i propise koji mogu da stimulišu proizvodnju i potrošnju reciklliranog betona:

• povećanje taksi na ekstrakciju prirodnog agregata,
• povećanje taksi za odlaganje otpada od građenja i rušenja,
• subvencionisanje reciklažnih postrojenja.

„Beton je najkorišćeniji materijal koji proizvode ljudi, gotovo 25 milijardi tona betona se proizvede godišnje. To znači da su nam potrebne podjednako velike količine cementa, sitnog i krupnog agregata“, napominje Tošić.