Institut za voćarstvo iz Čačka popisao 60 genotipova domaćeg voća

Agronomi čačanskog Instituta za voćarstvo locirali su i popisali oko 60 autohtonih genotipova voća, pre svega da bi se sačuvalo ovo značajno nacionalno i prirodno bogatstvo na prostoru jugozapadne Srbije, javio je Čačanski glas.

„Locirali smo i popisali 17 autohtonih genotipova jabuke, 17 kruške, 14 šljive i deset višnje. One su nam značajne za oplemenjivanje i stvaranje novih sorti, kao izvor osobina kao što su, pre svega, otpornost na sušu, mraz, prouzrokovače bolesti i štetočine, prilagođenost na ‘skromnije’ zemljište, kvalitet ploda, visok sadržaj rastvorljivih suvih materija, šećera, bioaktivnih komponenti“, kaže rukovodilac projekta, Ivana Glišić.

Glišić podseća da je prostor Balkanskog poluostrva i Srbije veoma bogat genetičkim resursima jabučastih i koštičavih vrsta voćaka, koje čine autohtoni genotipovi, prirodne populacije i divlji srodnici ovih vrsta.

Ona napomnje ida su te vrste su zapostavljene, jer je agrarna politika dugo favorizovala novije, superiornije sorte zarad boljih rezultata u proizvodnji. Međutim, u novije vreme neke stare sorte, baš zbog dobrih prerađivačkih osobina, ponovo su na ceni.

Kako se navodi, rad na projektu je i odgovor na sve veću tražnju za zdravom hranom, kao i na dobar trend zaštite životne sredine.

Lociranje i popisivanje autohtonih genotipova rađeno je na području Valjeva, Kraljeva, Kruševca, Leskovca, Novog Pazara, Užica, Čačka, Aranđelovca, Arilja, Gornjeg Milanovca, Ivanjice i Lučana.

„Za godinu dana uspeli smo da izdvojimo genotipove i da ih oklemimo u cilju budućeg ispitivanja u istim uslovima. Okalemljeno je deset genotipova jabuke i 16 genotipova kruške, dok je kod preostalih sprovedena oštra rezidba. Radićemo dalja ispitivanja, kako bismo proverili jednogodišnje i dobili pouzdanije rezultate“, najavljuje Glišić.

Ona je rekla i da su neke autohtone sorte potpuno nestale, dok se ono što je ostalo nalazi u starim, zapuštenim voćnjacima, na okućnicama, kao i na rubovima parcela.

Glišić navodi i primer Dragiše Marinkovića iz Gornje Crnuće kod Gornjeg Milanovca, koji ima nekoliko hektara crvene ranke od koje ima solidan prihod. Inače, stručnjaci Instituta su u ranijim projektima radili klonsku selekciju i sertifikaciju crvene ranke i dragačevke.

Stručnjaci Instituta za voćarstvo u Čačku popisali su autohtone sorte u proteklih godinu dana, u okviru projekta koji finansira  Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede. Projekat je značajan ne samo za naučnike, već i voćare i prerađivače.