Različite vrste voća i povrća nisu oduvek izgledale ovako kao danas. Niti su imale ukus kakav danas poznajemo.
Iako genetski modifikovana hrana (GMO) ovih dana izaziva raličite kontroverze, istina je da su ljudi manipulisali genetikom hrane milenijumima.
Ipak, dok GMO često znači ukrštanje gena različitih organizama (kao što su bakterije) kako bi, recimo, biljkama bile pridodate nove osobine, kao što su otpornost, ukrštanje vrsta je mnogo sporiji proces u kojem zemljoradnici uzgajaju useve sa određenim osobinama tokom dugog vremenskog perioda.
Evo ilustracije kako su pojedine biljke koje danas predstavljaju deo redovne ishrane, izgledale pre „unapređivanja“, odnosno pre početka njihovog uzgajanja radi ishrane.
Banana
Prve banane kultivisane su pre gotovo 7.000 godina na Papua Novoj Gvineji. Uzgajane su i u Jugoistočnoj Aziji. Moderne banane nastale su od dva divlja varijeteta, Musa acuminata i Musa balbisiana, koje imaji veliko i teško seme, poput ploda na slici.
Hibrid današnje banane je mesnat i ukusan, a ima i koru koja se lako ljušti. U poređenju sa precima, plod ima mnogo manje seme, bolji ukus i pun je hranljivih materija.
Patlidžan
Patlidžan je, kroz svoju istoriju, prošao kroz veliki broj različitih varijeteta oblika i boja, kao što su bela, azurna, purpurna i žuta. Neki od najranijih patlidžana odgajeni su u Kini. Primitivne verzije imale su bodlje na mestu gde se telo biljke spaja sa cvetom.
Ukrštanje i kultivacija učinile su da bodlje nestanu i da dobijemo veći, duguljast plod purpurne boje koji danas rado kupujemo i pripremamo na razne načine.
Lubenica
Na slici ispod nalazi se slika Đovanija Stanćija iz 17. veka, koja prikazuje lubenicu značajno drugačije od one koju danas kupujemo na pijacama. Slika je nastala između 1645. i 1672. godine i prikazuje da su tadašnje lubenice imale specifičnu unutrašnjost ni nalik onoj kakvu imaju „moderne“ lubenice.
Tokom vremena, ljudi su odgajili lubenicu koja ima mesnatu, crvenu, sočnu unutrašnjost. neki smatraju da je lubenica na Staćijevoj slici još zelena ili isušena, ali crno seme govori da je u pitanju plod koji je ipak zreo.
Šargarepa
Najstarija poznata šargarepa uzgojena je u 10 veku u Persiji i Maloj Aziji. U početku je to bio purpuran ili beli koren ružnjokavog izgleda, ali je purpurna boja vremenom izgubljena, a zamenila ju je narandžasta.
Moderna šargarepa ima jak ukus, prepoznatljivu narandžastu boju, a krcata je najrazličitijim vitaminima i hranljivim materijama.
Kukuruz
Najzanimljiviji primer selektivnog ukrštanja je severno-američki slatki kukuruz, takozvani šećerac, koji je uzgojen od jedva jestive biljke. Prirodan kukuruz, kakav vidite na slici, prvi put se pojavio 7.000 pre nove ere i imao je ukusu sirovog krompira, bar sudeći po zapisima iz tog vremena.
Današnji kukuruz je 1.000 puta veći od svog pretka i mnogo ga je lakše uzgajati i konzumirati. U njemu danas ima 6.6 odsto šećera, dok je predak sadržao 1.9 odsto. Polovina svih promena u uzgoju desila se od 15. veka do danas zahvaljujući evropskim doseljenicima koji su počeli da ga uzgajaju u Americi.
„S’ JESENI 1934. GODINE PO NJEGOVOM ODOBRENJU, U KRAGUJEVCU, TADAŠNJOJ PRESTONICI KNEŽEVINE SRBIJE“??? 1934 je postojala samo Kraljevina Jugoslavija, KST je osnovan 1835-te godine.