Šta su kišni vrtovi?

Kišni vrtovi predstavljaju zanimljivo urbano rešenje za odbranu od bujičnih poplava koje se u Novom Sadu pokazalo kao veoma efikasno, prenosi portal Klima 101. Oni su veoma efikasni za unapređenje oticanja atmosferskih voda u gradovima i smanjenje njihovog zagađenja.

„Konvencionalni drenažni sistemi se sve više upotpunjuju ekološkim modelom upravljanja, kao što su kišni vrtovi ili biološke retenzije, koji se u javne prostore integrišu kroz urbano planiranje kako bi ublažili poplave koje nastaju nakon obilnih padavina“, objašnjava Amela Greksa, master inženjer pejzažne arhitekture i istraživač-pripravnik sa Poljoprivrednog fakulteta u Novom Sadu.

Kako podseća, snažne nedavne padavine zahvatile su mnoge predele Srbije i još jednom su ukazale na problem urbanih poplava i zagađenja vode.

„Način na koji kišni vrt upravlja atmosferskom vodom podrazumeva njeno prikupljanje, prečišćavanje i privremeno zadržavanje na njegovoj površini dok se u potpunosti ili delimično ne infiltrira u zemljište. Najvažnije komponente kišnih vrtova su vegetacija i zemljište, u koje se najčešće unose različiti materijali za pospešivanje inflitracije“, dodaje Greksa.

Kako naglašava, primenom kišnih vrtova povećava se biološka raznovrsnost, zaštita od zagađenja vazduha, zaštita od zagađenja površinskih voda i smanjenje efekta toplotnog ostrva. 

„Kišni vrtovi se fokusiraju na promovisanje infiltracije, u cilju da revitalizuju betonirane i asfaltirane površine čije širenje umanjuje količinu vode koja može prirodnim putem da se infiltrira u zemljište. Istovremeno, minimalizuju upotrebu sive infrastrukture (cevovodnih rešenja) koja sakuplja i kanališe kišu u javni sistem kanalizacije“, objašnjava Greksa. 

Prethodna istraživanja odvodnih sistema, kako se podseća, pokazala si da su na izdvojenim lokacijama u Srbiji prisutne određene zagađujuće materije, kao što su teški metali (cink i olovo). 

„Prvi praktični primeri kišnih vrtova u Srbiji, dizajnirani su da upravljaju kišnicom sa krovova stambenih objekata u prigradskom delu Novog Sada. Pored toga napravljen je i kišni vrt koji je ugrađen blizu parkinga u okviru urbanog stambenog bloka u Novom Sadu“, dodaje se u tekstu.

Sva dosadašnja ispitivanja o merenju brzine prihvatanja atmosferske vode nakon kišnog događaja, kako se naglašava, pokazuju da su rezultati o brzini infiltracije vode odlični, čak iznad očekivanih vrednosti, kao i da svi kišni vrtovi mogu da prihvate i infiltriraju 100 odsto atmosferske vode u kratkom vremenskom roku.

Stambena područja, saobraćajnice i parking ukazuju na mogućnost primene kišnih vrtova, pri rekonstrukciji već postojeće ulične mreže, kao i u delovima grada gde su već prisutni strukturni elementi pejzaža, piše u tom tekstu.

Dodaje se da novogradnja ima daleko veću fleksibilnost za upravljanje atmosferskim vodama jer kišni vrtovi mogu da se dizajniraju paralelno sa planiranjem ulične mreže, podzemnih instalacija i izgradnjom objekata.

„Veličina, odabir biljnog materijala, kao i tip kišnog vrta, zavisiće od veličine odnosno dostupne površine za uključivanje potencijalnih kišnih vrtova“, ukazuje Greksa.